Beiting ofbeldis leyfð skv. lögum gagnvart geðsjúkum.

Á heimasíðu geðhjálpar (gedhjalp.is)  kemur fram í einu viðtali við Önnu Gunnhildi Ólafsdóttir framkvæmdastjóra Geðhjálpar  (í grein frá 2014) að íslensk lög heimili beitingu ofbeldis gagnvart geðsjúkum.  Í greininni vekur Anna Gunnhildur athygli á því að  38% allra öryrkja á Íslandi eða um 6400 manns glíma við geðfötlun og 25% allra vesturlandabúa glíma einhven tíman á ævinni við geðröskun að einhverju tagi.  Anna Gunnhildur segir að í íslenskum lögum kemur blátt áfram fram að ofbeldi sé sjálfræðissvipting með lyfjum,  innilokun eða öðrum sambærilegum hætti og svo annarsstaðar segir að það megi nauðungarvista og sjálfræðissvipta fólk á grundvelli geðsjúkdóma segir Anna Gunnhildur.  Hún segir að Geðhjálp hafi barist gegn því að fólk með geðsjúkdóma sé beitt ofbeldi,  það á ekki að beita veikt fólk ofbeldi,  Geðhjálp vill að allar aðrar leiðir séu reyndar áður en þvingun og ofbeldi er beitt.  Sjálfræðissvipting er gróft andlegt ofbeldi sem hefur mikil neikvæð áhrif og getur framkallað streituröskun til langs tíma.  Það sem meira er er að í íslenska geðheilbrigðiskerfinu er þvingunarúrræðinu sjálfræðissviptingu beitt sem fyrsta úrræði.  Í nágrannalöndunum er málum öfugt farið, þar er borin miklu meiri virðing fyrir mannréttindum einstaklingsins og meiri nærgætni sýnd.  Í nágrannalöndunum er allt reynt áður en gripið er til þeirra ofbeldisfullu þvingunarúrræða sem sjálfræðissvipting er.  Sérfræðingar í geðheilbrigðiskerfinu og þá sérstaklega sumir geðlæknar beita þessu gamaldags úrræði sem sjálfræðissvipting er í allt of ríkum mæli hér á landi.  Það er allt of mikið um sjálfræðissviptingar hér á landi miðað við þann fjölda sem á við geðrænan vanda að stríða og miðað við nágrannalönd.  Sem þroskaþjálfi með áratuga reynslu af málefnum fatlaðra þá er ég mjög hissa á að enn í dag skuli það bundið í lög að þvingunarúrræði eins og sjálfræðissvipting sé leyfð.  Hér áður fyrr var skelfilega ílla búið að fötluðum einstaklingum og voru mannréttindi þeirra fótum troðin og þvingunarúrræði voru mjög algeng og viðurkennd af læknum og því opinbera.  Staðan sem var uppi fyrir áratugum í málefnum fatlaðra er sama staða og geðfatlaðir búa við í dag og enn í dag eru það læknismenntaðir einstaklingar og það opinbera sem halda þúsundum einstakinga í ofbeldisfullri en löglegri stöðu.  Sveinn Rúnar Hauksson læknir hefur verið sviptur sjálfræði og hefur hann barist fyrir breytingu,  hann hefur lýst sjálfræðissviptingu sem ofbeldisfullri aðgerð sem á ekki að eiga sér stað í nútíma samfélagi þar sem lágmarksvirðing er borin fyrir einstaklingnum og honum gefið tækifæri á að lifa með fullri reisn.